Wat betekent de CSRD voor Vlaamse KMO's?

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is één van de belangrijkste Europese richtlijnen die bedrijven verplicht om transparant te rapporteren over hun duurzaamheidsbeleid en -prestaties. Deze regelgeving is vooral gericht op grote ondernemingen, maar heeft ook aanzienlijke gevolgen voor Vlaamse KMO’s. In deze blog duiken we dieper in op wat de CSRD betekent voor KMO's en hoe zij zich hierop kunnen voorbereiden. 

1. Indirecte impact via de waardeketen 

Hoewel de CSRD specifiek grote bedrijven verplicht om jaarlijks een duurzaamheidsrapport op te stellen, zullen ook KMO's de effecten van deze richtlijn voelen. Grote bedrijven moeten namelijk rapporteren over hun hele waardeketen, wat betekent dat ze informatie zullen opvragen bij hun leveranciers – vaak KMO's. Dit zorgt ervoor dat kleinere bedrijven steeds meer verantwoording moeten afleggen over hun eigen duurzaamheidspraktijken. 

Voor KMO's die als leverancier werken voor grotere bedrijven, betekent dit dat zij meer transparantie moeten bieden over hun milieu-impact, sociale prestaties en governance. Dit verhoogt de druk op KMO’s om hun eigen duurzaamheidsprestaties beter in kaart te brengen en hierover te rapporteren. 

2. Vereenvoudigde rapportagestandaarden: VSME ESRS 

Voor beursgenoteerde KMO’s zijn er door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) speciale vereenvoudigde rapportagestandaarden ontwikkeld, de Voluntary Sustainability Reporting Standards voor KMO's (VSME ESRS). Deze standaarden maken het voor kleinere bedrijven eenvoudiger om te voldoen aan de duurzaamheidsvereisten zonder te vervallen in complexe rapportageverplichtingen. 

Niet-beursgenoteerde KMO’s zijn niet verplicht om volgens de CSRD te rapporteren, maar kunnen wel vrijwillig de VSME-standaarden gebruiken om hun duurzaamheidsprestaties inzichtelijk te maken. Dit kan een strategische keuze zijn, aangezien steeds meer banken, investeerders en grote bedrijven transparantie verwachten van alle schakels in hun toeleveringsketen. 

3. Verhoogde verwachtingen van stakeholders 

Niet alleen grote ondernemingen, maar ook investeerders, banken en klanten stellen steeds hogere eisen aan duurzaamheid. Voor Vlaamse KMO's betekent dit dat ze op termijn niet meer om ESG-rapportage (Environmental, Social, Governance) heen kunnen, zelfs al zijn ze niet wettelijk verplicht. Een bedrijf dat niet kan aantonen hoe het bijdraagt aan een duurzamere samenleving, loopt het risico om investeringen of zakelijke kansen mis te lopen. 

Door proactief te rapporteren over duurzaamheid, kunnen KMO's niet alleen voldoen aan de vraag vanuit de markt, maar ook hun reputatie verbeteren en hun relaties met belangrijke stakeholders versterken. 

4. Duurzaamheid als concurrentievoordeel 

KMO's die duurzaamheid integreren in hun strategie, plukken daar de vruchten van op lange termijn. Het naleven van duurzaamheidsprincipes kan niet alleen helpen om kosten te besparen (bijvoorbeeld door energie-efficiëntie), maar kan ook nieuwe zakelijke kansen creëren. Zo kunnen KMO's door transparant te zijn over hun milieu-impact en sociale praktijken aantrekkelijker worden voor investeerders en klanten. 

Door duurzaamheid als een strategisch voordeel te zien, kunnen KMO's hun concurrentiepositie versterken en beter voorbereid zijn op toekomstige regelgeving en markttrends. 

5. Het trickle-down effect van de CSRD 

De CSRD creëert een zogenaamd "trickle-down" effect, waarbij de regelgeving ook impact heeft op bedrijven die niet rechtstreeks onder de richtlijn vallen. Dit effect zorgt ervoor dat KMO's in toenemende mate worden geconfronteerd met duurzaamheidsverwachtingen vanuit hun omgeving. 

Een proactieve houding is daarom cruciaal. KMO's die vroegtijdig beginnen met het verzamelen van duurzaamheidsgegevens en het implementeren van ESG-strategieën, kunnen zichzelf positioneren als waardevolle partners voor grotere bedrijven en voldoen aan de groeiende vraag naar transparantie. 

Conclusie: voorbereiden op de toekomst 

Hoewel Vlaamse KMO's vaak niet direct verplicht zijn om te rapporteren volgens de CSRD, is het belangrijk dat zij de indirecte gevolgen van deze richtlijn niet onderschatten. De verwachting vanuit grote ondernemingen, banken en investeerders zal blijven toenemen, wat betekent dat KMO's nu al stappen moeten zetten om hun duurzaamheidsprestaties te meten en te rapporteren. 

Het gebruik van vereenvoudigde standaarden zoals de VSME ESRS kan hierbij helpen. Door duurzaamheid in hun bedrijfsvoering te integreren, kunnen KMO's niet alleen voldoen aan de vraag naar meer transparantie, maar ook hun concurrentiepositie versterken en zich voorbereiden op toekomstige markteisen. 

Wil je meer weten over hoe jouw KMO voordeel kan halen uit duurzaamheidsrapportage of heb je hulp nodig bij het opstellen van je eerste rapport? Bij Namtso bieden we trainingen en ondersteuning aan om je bedrijf klaar te maken voor een duurzame toekomst. 

Lees meer: https://finance.ec.europa.eu/capital-markets-union-and-financial-markets/company-reporting-and-auditing/company-reporting/corporate-sustainability-reporting_en